Door de eeuwen heen hebben gildeleden een levendige belangstelling voor de geschiedenis van hun instelling getoond. Hiervan getuigen de vele notities betreffende het verleden van het gilde alsmede afschriften, soms in zestiende en zeventiende -eeuws handschrift, van archiefstukken. Tevens werd een omslag met stukken betreffende en brieven van leden van de familie Gael aangetroffen, die al eind van de 18de of begin 19de eeuw bijeengebracht en in het archief terecht gekomen moeten zijn. Daarentegen zijn ook archiefstukken afgedwaald, die soms jaren later geretourneerd zijn door erfgenamen van de bestuursleden in wier nalatenschap ze werden aangetroffen.

Dat het gildebestuur zich reeds vanouds bewust was van het belang van hun archief, blijkt uit de goede zorg die zij daarvoor betracht hebben. Uit de bij de rekening van 1822 opgemaakte vermogensstaat blijkt dat het zegel van het gilde met het archief bewaard werden in een houten kist en een blikken trommel, beide met twee sloten. Dat van deze berging ook gebruikt gemaakt werd, blijkt nog uit een in het archief aangetroffen omslag uit 1825 waarop te lezen staat dat de inhoud ‘nu in de kist geborgen’ kan worden.

Het archief werd vermoedelijk bij de boekhoudend vinder, later thesaurier, thuis bewaard. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging men ertoe over om een bankkluis te huren om de kostbaarste stukken in op te bergen. In november 2005 is het archief in bruikleen gegeven bij het Noord-Hollands Archief te Haarlem, waar het in 2006 geïnventariseerd is.

Een interessante vondst in het archief is een eerste afdruk van de door Jacob Matham vervaardigde gravure van ‘de Aanbidding der Herders’, welke in 1606 door de kunstenaar aan het gilde geschonken is. Deze afdruk bevindt zich in het tweede Ruige Boek (inventarisnummer 86). In de 17de en 18de eeuw kreeg ieder nieuw lid een exemplaar van deze gravure ten geschenke. De originele gesigneerde en gedateerde koperplaat bleek nog in het bezit van het gilde. Deze, de enig bewaard gebleven koperplaat van Jacob Matham, is aan het Noord-Hollands Archief in bruikleen gegeven.

Bekijk in het Noord Hollands Archief